Từ lâu, Đông y đã dùng rễ, quả và hạt cây dành dành để chữa bệnh suy thận. Bên cạnh đó, dành dành còn là thảo dược thường được sử dụng trong nhiều bài thuốc nhằm mục đích thanh nhiệt, lợi tiểu, giải độc, trị các bệnh có nguy cơ gây suy thận như tăng huyết áp, viêm cầu thận, sỏi thận…
Trong phạm vi bài viết này, SucKhoe360 sẽ giới thiệu dược tính của cây dành dành và các bài thuốc chữa bệnh thận từ loại thảo dược này để bạn tham khảo.
Nguyên nhân gây suy thận
Thận là cơ quan nội tiết đảm nhiệm 3 chức năng quan trọng của cơ thể, bao gồm:
- Loại bỏ các chất thải ra khỏi cơ thể
- Điều hòa huyết áp và sản xuất các tế bào hồng cầu
- Cân bằng nồng độ các khoáng chất hoặc chất điện giải (natri, canxi, kali…) và lượng chất lỏng trong cơ thể.
Nguyên nhân gây suy thận phổ biến được biết đến bao gồm:
- Đái tháo đường
- Cao huyết áp
- Viêm bể thận, viêm cầu thận
- Bệnh thận đa nang (nhiều u nang trong thận)
- Rối loạn tự miễn như bệnh lupus ban đỏ hệ thống
- Xơ cứng động mạch, có thể gây tổn hại các mạch máu trong thận
- Sử dụng quá nhiều thuốc được chuyển hóa qua thận…
Những bệnh lý trên khiến thận ngày càng bị tổn thương, giảm sút chức năng hoặc không còn khả năng lọc chất thải, chất độc ra khỏi máu. Điều này dẫn đến tích tụ những chất độc trong máu, gây ra nhiều biến chứng khác nhau và làm cho các tình trạng như: Tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh thận, lupus… thêm trầm trọng. Điều này vô tình hình thành một vòng luẩn quẩn, khiến cho các chứng bệnh ngày càng nặng thêm.
Do đó, mục tiêu quan trọng trong điều trị suy thận là cần có một giải pháp giúp kiểm soát tốt các nguyên nhân gây bệnh, giúp bổ thận, tăng cường chức năng thận, từ đó lọc các chất cặn bã tốt hơn. Làm được điều này sẽ giúp ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị tình trạng suy thận mà không gây tác dụng phụ.
Hiện nay, những sản phẩm thảo dược có nguồn gốc tự nhiên giúp hỗ trợ quá trình điều trị suy thận rất được tin dùng. Đặc biệt là sản phẩm mà thành phần có chứa rễ và quả cây dành dành.
Cây dành dành giúp hỗ trợ chữa bệnh suy thận
Dành dành là loại cây nhỏ thuộc họ cà phê, hoa màu trắng, rất thơm. Quả dành dành được dùng làm chất nhuộm vải.
Theo Đông y, cành và lá cây dành dành có vị đắng chát, tính hàn. Loại thảo dược này thường dùng để chữa nhọt độc, đầu đinh, giúp làm lành vết thương và chữa các bệnh liên quan đến thận, suy giảm chức năng thận, giúp điều hòa huyết áp, tăng cường hệ miễn dịch ở thận, đẩy mạnh lưu thông máu.
Theo nhiều nghiên cứu khoa học, quả dành dành có chứa nhiều hoạt chất như: Geniposid, gardenosid, shanzhisid, gardosid, geniposidic, axit gardenin, crocin-l, n-crocetin, scandosid methyl ester, nonacosane, b-sitosterol, D-mannitol, tanin, dầu béo và pectin. Lá dành dành có chứa hoạt chất diệt nấm: 20% chất manit. Hoa dành dành chứa nhiều axit gardenic, axit gardenolic B và 0,07% tinh dầu.
Crocin, một chất thuộc nhóm carotenoid được phát hiện nhiều trong cây dành dành có tác dụng rất tốt trên các bệnh lý về thận, hỗ trợ điều trị suy thận hiệu quả. Crocin có nhiều tác dụng dược lý như: Cải thiện trí nhớ, chống co giật, chống trầm cảm, chống oxy hóa, kháng u, làm tǎng sự tiết mật. Cùng với sự kết hợp của nhiều hoạt chất khác, dành dành có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, ngăn ngừa các bệnh là nguyên nhân gây suy thận như đái tháo đường (tiểu đường), tăng huyết áp, sỏi thận…
Xem thêm: TS. BS. Vũ Thị Khánh Vân, Nguyên trưởng khoa A9, Bênh viện Y học cổ truyền Quân đội, chia sẻ về tác dụng của cây dành dành đối với tình trạng suy thận
Một số bài thuốc chữa bệnh thận, bệnh đường tiết niệu có thành phần từ cây dành dành
Nếu mắc các bệnh liên quan đến thận, bệnh đường tiết niệu, bạn có thể tham khảo các bài thuốc sau:
- Bài thuốc trị bí tiểu, sỏi đường tiết niệu: Rễ cây dành dành, cỏ mã đề, kim tiền thảo, mỗi thứ 12g, sắc với nước, uống hàng ngày, dùng liên tục trong 10 ngày.
- Trị viêm cầu thận cấp: 15g hạt dành dành, 40g bồ công anh, 30g hoạt thạch, sắc với nước, uống trong ngày.
- Bài thuốc trị suy thận, sỏi thận: Quả dành dành 20g, kim tiền thảo 30g, vỏ núc nác 16g, lá mã đề 20g, thạch xương bồ 8g, mộc thông 12g, tỳ giải 30g, cam thảo đất 16g, ý dĩ nhân 20g, quế chi 4g. Tất cả các vị thuốc trên đem rửa sạch, thái nhỏ, phơi khô, cho vào ấm đất, đổ 4 bát nước vào và sắc. Đun sôi đến khi còn 2 bát, chắt hết nước đầu ra, cho nước vào sắc tiếp 2 lần nữa. Mỗi lần sắc lấy 1,5 bát. Trộn chung nước sắc cả 3 lần lại, chia uống nhiều lần trong ngày. Dùng liên tục trong thời gian khoảng 2 – 3 tháng.
Rễ và quả dành dành giúp thanh nhiệt, lợi tiểu, giải độc, hạ huyết áp… có lợi cho những người bị suy giảm chức năng thận như viêm cầu thận mạn, suy thận.
Lan Quan/HELLO BACSI
Bạn có thể quan tâm đến chủ đề:
- Bệnh suy thận mạn là gì? Các cấp độ của bệnh suy thận và cách phòng tránh
- Bệnh suy thận mạn có nguy hiểm không? Nguyên nhân và cách làm chậm quá trình suy thận mạn
- Suy thận độ 3 có nguy hiểm không? Cách hỗ trợ điều trị suy thận độ 3
